Jak pomóc dziadkowi z Alzheimerem?

 

Jak wskazują wyniki badań, opieka nad pacjentem z otępieniem jest bardziej obciążająca niż nad chorym z nowotworem. Wymaga ogromnego wysiłku, empatii, cierpliwości. Niezwykle istotna jest ponadto wiedza na temat tego, jak należy pomagać choremu.

Ważne przy chorobie Alzheimera jest to, by pacjent pomimo różnych objawów jak najdłużej pozostawał aktywny.

Nie ma takiego momentu, kiedy należy powiedzieć: choruje już pięć lat, zostawmy go spokojnie w łóżku. Oczywiście często rodzina ma dobre intencje, podejmując różne, niekoniecznie właściwe działania, np. by uchronić starszego człowieka przed zrobieniem sobie krzywdy na skutek upadku woli pozostawić go w łóżku. Mimo wszystko,  z wielu względów aktywność pacjentów z chorobą Alzheimera jest niezwykle istotna. Po pierwsze spędzanie całych dni w łóżku sprzyja powstaniu powikłań zakrzepowo-zatorowych. Zatorowość płuc to częsta przyczyna śmierci starszych pacjentów. Po drugie, ruch jest wskazany, bo zapobiega odleżynom, zanikom mięśniowym, przykurczom, odwapnieniu kości, a także, w efekcie,  nasilaniu się zaburzeń funkcji poznawczych.

Opiekunowie powinni także pamiętać, że starszy człowiek powinien dobrze się odżywiać i przyjmować co najmniej 1,5 litra płynów dziennie. Niestety często pacjenci z chorobą Alzheimera odmawiają przyjmowania jedzenia, a zwłaszcza picia. Niezależnie od tej choroby u osób starszych dochodzi do inwolucji ośrodka pragnienia: oznacza to, że nie chce im się pić, choć potrzeby mają takie same jak ludzie młodsi, a nawet większe, bo ich skóra przestaje być płaszczem ochronnym.

Kolejną istotną sprawą jest kwestia nadużywania leków. Człowiek starszy często nie artykułuje swoich potrzeb w sposób jednoznaczny, np. odczuwa jakiś niepokój czy dyskomfort, ale zamiast tego mówi: „boli mnie”. I wtedy przyjmuje albo otrzymuje od swojego opiekuna tabletkę. Zbyt częste stosowanie leków przeciwbólowych, nasennych i uspokajających to poważny błąd. Oczywiście nie chodzi o to, by w ogóle rezygnować z ich przyjmowania. Należy to jednak robić w wyjątkowych okolicznościach.

To zaledwie kilka zaleceń dla opiekunów pacjentów z otępieniem. Warto pamiętać, że każdą wątpliwość czy problem  trzeba skonsultować z lekarzem prowadzącym chorego.

 

dr med. Alicja Klich-Rączka

geriatra, Colegium Medicum UJ

 

 

Jak zaopiekować się osobą chorą na Alzheimera?

 

 

Kiedy bliska osoba starsza zapomina słów, ma trudności z wykonywaniem najprostszych czynności, jest rozdrażniona lub otępiała, nie możemy w nieskończoność zrzucać tego na karb wieku lub "gorszego dnia". To może być Alzheimer – schorzenie coraz częściej występujące wśród seniorów.

Alzheimer - choroba rodziny

Opieka nad chorym, szczególnie w bardziej zaawansowanych stadiach choroby, jest zajęciem całodobowym. Próbując połączyć życie zawodowe i rodzinne, często sami nie jesteśmy w stanie zająć się bliską osobą.

Pierwszym objawem choroby Alzheimera jest zazwyczaj pogorszenie pamięci krótkotrwałej, odnoszącej się do najnowszych wydarzeń. U chorego pojawia się uczucie rozdrażnienia, następnie dezorientacja, lęk, niejednokrotnie prowadzące do agresji. Nierzadko spotykane są urojenia prześladowcze: starszy człowiek problemy ze znalezieniem przedmiotów tłumaczy kradzieżami. Boi się, że ktoś chce mu zrobić krzywdę. W zaawansowanym stadium chory nie rozpoznaje bliskich, nie wie, kim jest i nie jest w stanie o siebie zadbać. Potrzebuje zatem stałej, całodobowej opieki.

Alzheimer nie dotyka tylko jednej osoby – to choroba rodziny. Opieka nad chorym nie ogranicza się do nieustannego odświeżania mu pamięci, przygotowywania posiłków i pilnowania godzin przyjmowania leków. Najtrudniejsze jest jednak obserwowanie, jak bliski staje się dla nas kimś obcym oraz ciągła walka o jego godność. Jest to naprawdę niełatwa sytuacja, ponieważ trwa 24 godziny na dobę. To często przewyższa możliwości jednej osoby, zwłaszcza, jeżeli ma ona także inne obowiązki.

Zadbać o komfort w domu

Chorzy na Alzheimera nie lubią zmian, dlatego najlepiej zapewnić im komfortowe warunki w ich własnym mieszkaniu, które jednak musi być odpowiednio przystosowane. Warto usunąć dywaniki i chodniki, na których łatwo się poślizgnąć, meble zaś przestawić bliżej ściany, by chory się o nie nie potykał. Należy też odpowiednio zabezpieczyć kuchnię oraz łazienkę. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na ostre przedmioty, chemikalia i leki oraz rozdzielniki dopływu gazu czy wody. Poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji u chorego można zwiększyć poprzez wygospodarowanie dla niego komfortowego kąta w stałym miejscu, gdzie będzie mógł znaleźć swoje ulubione przedmioty.

Podstawą jest rutyna

Ważny jest także regularny rozkład dnia. Pamiętajmy więc, żeby pobudka, toaleta, posiłki, spacery i inne aktywności odbywały się o stałych godzinach. Dbajmy także o pobyt seniora na świeżym powietrzu – dotleniony mózg lepiej pracuje, organizm się wzmacnia i poprawia się samopoczucie. W pogoni za chęcią zapewnienia seniorowi regularnego trybu życia, opiekunowi nie wolno jednak zapomnieć o sobie.

Opiekun także potrzebuje wsparcia

Zadbanie o samego siebie pozwala nam jak najlepiej wypełniać własne obowiązki. Nie izolujmy się zatem od innych ludzi i nauczmy się efektywnie odpoczywać. Starajmy się wychodzić z domu, kiedy mamy taką możliwość, podtrzymujmy kontakty z innymi, poświęćmy wolny czas na własne hobby, a przede wszystkim prośmy o pomoc i wsparcie, gdy czujemy się zmęczeni i bezradni. Pamiętajmy, że tylko będąc w pełni sił możemy efektywnie zatroszczyć się o chorego.

Jeżeli sami nie jesteśmy w stanie zająć się starszą osobą, warto skorzystać z pomocy profesjonalistów



Walka z Alzheimerem jest bardzo trudna. Jednak dzięki odpowiedniej opiece możemy sprawić, żeby życie chorego było jak najbardziej komfortowe. Wspierajmy go, zapewnijmy mu bezpieczeństwo i dbajmy o kontakt z nim, a nasza cierpliwość, i troska przełoży się na lepsze samopoczucie bliskiej osoby.

 

http://starsirodzice.pl